دنباله دارها

دنباله دار جرمی  یخی است که غبار و گاز درون خود را بر اثر گرمای خورشید  بیرون می پاشد. بیشتر دنباله دارهایی که ما از زمین شاهد آنها هستیم در مدار بیضی شکل بزرگی به دور خورشید در گردشند. هر دنباله دار از یک هسته جامد، که توسط ابری به نام گیسو احاطه شده است، تشکیل می شود.

اغلب دنباله دارها آنقدر کوچک یا کم نورند که از زمین، بدون تلسکوپ دیده نمی شوند. با اینحال برخی از آنها تا هفته ها در آسمان با چشم غیر مسلح دیده می شوند. ما دنباله دارها را به دلیل گاز و غبار موجود در گیسو و همینطور بازتاب نور در قسمت دم آنها می بینیم. همچنین گازهای دنباله دارها انرژی را که از خورشید جذب کرده اند، پخش می کنند و این باعث درخشش آنها می گردد.

نوری تازه !

نور پایه نجوم است و این‌که هنوز ستاره‌ شناسان نتوانسته‌اند به راه حلی دقیق برای اندازه ‌گیری میزان درخشش ستارگان برسند، کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد. اما واقعیت این است که علم اخترشناسی، گذشته موفقی داشته و با این حال، این روزها می‌رود که با یک جهش بزرگ علاوه بر نورسنجی بهتر سیارات به پاسخ دقیق ‌تری برای ماهیت انرژی تاریک نیز دست پیدا کند.

به گزارش نیوساینتیست، بیش از دوهزار سال پیش، ابرخوس، منجم و ریاضی‌دان شهیر یونانی روشی هوشمندانه را برای درجه‌بندی درخشندگی یا «قدر ظاهری» ستارگان گوناگون پیشنهاد کرد که هنوز هم مورد استناد ستاره‌شناسان است و روشی مشابه آن و بر مبنای اندازه‌گیری درخشش نسبی ستارگان در مقایسه با تعدادی از ستارگان مرجع برای این دسته‌ بندی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مشکل اینجاست که مقیاس درخشندگی ستارگان مرجع از دقت چندانی برخوردار نیست و هنوز این بخش از ستاره‌شناسی نتوانسته همگام با سایر پیشرفت‌ها در فناوری آشکارساز‌ها رو به جلو حرکت کند. به عنوان مثال، دقیق‌ترین سنجش برای تخمین قدر ظاهری ستاره روشن «نسر واقع»، یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان به دهه 1970 برمی‌گردد. گری برنشتاین از دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا می‌گوید: «این حیرت‌انگیز است. در دو دهه گذشته نیز تنها شاهد پژوهش‌‌های اندکی در این بخش از علم نجوم بوده‌ایم».

کشف ستاره های دنباله دار در مدار سیاهچاله ای عظیم

رصدهای جدید تصاویری از ستاره های دنباله دار شبح واری را نشان می دهند که در دهانه سیاهچاله ای بزرگ در گردش هستند.

به گزارش خبرگزاری مهر، گروهی از اخترشناسان اروپایی و آمریکایی به تازگی با استفاده از تلسکوپ فضایی سوزاکوی ژاپنی ها به مطالعه تشعشعات ساطع شده از سیاهچاله ای پرداختند که جرمی 10 میلیون برابر خورشید دارد این سیاهچاله عظیم الجثه در هسته کهکشان مارپیچی NGC 1365 قرار گرفته و 56 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد.

با کمک گرفتن از انطباق تصادفی مسیر تلسکوپ فضایی و سیاهچاله اخترشناسان توانستند ابرهای عجیب به شکل ستاره های دنباله داری را ردیابی کنند که در نزدیکی سیاهچاله با سرعتی وحشتناک برابر هزاران مایل بر ثانیه در حرکتند.

مناطقی تازه در راه شیری

اخترشناسان در حال بررسی راه شیری، مناطق ناشناخته‌ی جدیدی را کشف کردند که ستاره‌های غول‌پیکری در آن در حال شکل‌گیری هستند. این یافته‌ی جدید اطلاعات مهمی را در مورد کهکشان ما ارائه داده و نیز حاوی سرنخ‌های مهمی درباره‌ی ساختار شیمیایی راه‌شیری است.

توماس بانیا از دانشگاه بوستون معتقد است ما به راحتی می‌توانیم این مناطق را به ساختار کلی راه‌شیری نسبت دهیم. مطالعات بیشتر به ما اجازه می‌دهد که روند شکل‌گیری ستاره‌ها را بهتر درک کرده و قادر به مقایسه‌ی ساختار این مناطق در فواصل دوردست نسبت به مرکز راه شیری باشیم.

مناطق جدیدی که اخترشناسان شناسایی کردند به نام نواحی هیدروژن 2 شناخته می‌شوند. در این مناطق به خاطر تابش‌های شدید ستاره‌های جوان، اتم‌های هیدروژن یونیزه می‌شوند (الکترون‌های خود را از دست می‌دهند).

ثبت تصویری ترکیبی از خوشه ستاره ای

تلسکوپهای برتر جهان تصاویری جدید از خوشه ستاره ای "جعبه جواهر" به ثبت رسانده اند که ترکیب این تصاویر با یکدیگر، عکسی با جزئیات بالا را از این خوشه باز خلق کرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، یکی از تماشایی ترین خوشه های ستاره ای جهان در صورت فلکی چلیپا خوشه ستاره ای Kappa Crucis مشهور به NGC 4755 یا "جعبه جواهر" است که درخشش آن به اندازه ای است که امکان مشاهده آن با چشم غیر مسلح نیز وجود دارد. این خوشه زیبا در فاصله 6 هزار و 400 سال نوری از زمین فاصله داشته و سنی در حدود 16 میلیون سال دارد.

نام این خوشه توسط اخترشناس مشهور جان هرشل در دهه 1830 انتخاب شده است زیرا رنگهای درخشان و متضاد ستاره های موجود در این خوشه از میان لنز تلسکوپ برای هرشل یاد آور قطعه ای جواهر بوده است. خوشه های بازی مانند خوشه جعبه جواهر معمولا پذیرای هر جرم کیهانی هستند و چندین هزار ستاره موجود در آنها تحت تاثیر نیروی گرانش به سمت یکدیگر کشیده می شوند.

خوشه "جعبه جواهر" در صورت فلکی چلیپا

تصویر جدید ماهواره هرشل از سحابی روزت

ماهواره اروپایی هرشل که 14 می سال 2009 همراه ماهواره پلانک با موشک آریان 5 پرتاب شد تصویر جدیدی را از تولد برخی از ستارگان واقع در سحابی روزت تهیه کرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، سحابی روزت (Rosette nebula) منطقه ای در کهکشان راه شیری است که تنها پنج هزار سال نوری از زمین فاصله دارد.

تلسکوپ فضایی هرشل این تصویر ترکیبی را با استفاده از دو دوربین مادن قرمز خود و در سه رنگ تهیه کرده است.

این یکی از اولین تصاویری است که تشکیل ستاره ها را توسط اجرام آسمانی بزرگ نشان می دهند. در این تصویر نقاط نورانی تر مربوط به تشکیل ستارگان اولیه توسط یک جرم 10 برابر بزرگتر از جرم خورشید است و نقاطی که به سمت مرکز تصویر می روند و در فضاهای قرمزتر، ستاره های اولیه تشکیل شده از اجرام برابر جرم خورشید را نشان می دهند.

آخرین تصویر منتشر شده از هابل

تلسکوپ هابل 20 ساله شد و در دو دهه ای که از عمرش سپری کرد از پربارترین دو دهه هایی بوده است که یک ابزار دست ساز بشر تا کنون توانسته سپری کند زیرا این تلسکوپ با تصاویر بی نظیر خود ذهنیتی کاملا متفاوت از جهان هستی و ساختار آن در انسانها خلق کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، زمانی که گالیله اولین تلسکوپ خود را در اوایل قرن 17 میلادی ساخت ساخته اش به او امکان داد حالتهای مختلف سیاره زهره را به ثبت برساند، لکه هایی را بر روی سطح خورشید مشاهده کرده و چهار قمر سیاره مشتری را رصد کند.

اما هیچ یک از نوابغ باستانی اخترشناسی توانایی تصور کردن تصاویری که یکی از مشهورترین تلسکوپهای فضایی در اختیار انسانها قرار داده است را نداشته اند. از 24 آوریل سال 1990، زمانی که شاتل دیسکاوری تلسکوپ هابل ناسا را در میان کهکشانها رها کرد تا کنون، این تلسکوپ تصاویری با زیبایی شگفت انگیز از ابرنواخترانی با وسعت 6 سال نوری، هزاران خوشه ستاره ای که تحت تاثیر گرانش یکدیگرند، کهکشانهای بسیار دور افتاده ای که به جانداران اعماق دریا شباهت دارند، بازتابی از سیاهچاله ها و ابرهای وسیع و درخشانی از گازهای هیدروژن که در گوشه ای از جهان هستی شناور هستند را به ثبت رساند.

ناسا در جستجوی میکرو نشانه هایی از حیات در جهان هستی

دانشمندان در سازمان ناسا 8 طرح جدید را به منظور جستجو برای یافتن حیات در اجرام کیهانی ارائه کردند که طی این ماموریتها مواد معدنی و میکروارگانیزمهای موجود در اجرام کیهانی از نزدیک مورد آزمایش دقیق قرار خواهند گرفت.

به گزارش خبرگزاری مهر، "استیو اسکویرز" از دانشگاه کورنل معتقد است استروبیولوژی یا علم مطالعه حیات بر روی سیاره های دیگر و جستجو برای یافتن حیات هسته مرکزی بسیاری از این ماموریتهای مهم فضایی را تشکیل داده است وی در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد این موضوع یکی از کلیدی ترین محرکهای اکتشاف در منظومه خورشیدی به شمار می رود.

ماموریتهای ممکن و عملی که در آنها از روباتها برای نمونه برداری از خاک مریخ و جستجوی حیات در میان آب موجود در قمرهای دورافتاده استفاده خواهد شد، هنوز به تایید ناسا نرسیده اند و این سازمان تصمیم نهایی را برای تامین بودجه یکی از این ماموریتها اتخاذ خواهد کرد.

شفق هایی از دل «گرد بادهای » فضایی

گیج کننده ترین موضوع در نجوم چیست ؟ بسیاری از شما پاسخ خواهید داد جو پیچیده ی خورشید، یا مغناط کره ی زمین؛ یا هر چیز دیگری شامل پدیده ی هیدرودینامیک مغناطیسی: حرکات ذرات باردار(در پلاسما، یا گاز یونیزه -سیال هادی الکتریسته ) در میان میدان های مغناطیسی.

فضانوردان شاتل فضایی گاهی اوقات لایه ای از شفق های قطبی را بر فراز لبه ی زمین می بینند. الکترون ها و یون ها از مغناط کره ی متورم زمین در امتداد خطوط میدان مغناطیسی پاین می آنید. وقتی با جو بالایی برخورد می کنند موجب درخشش اتم هایی خاص به رنگ هایی خاص می شوند. درخشندگی، ارتفاع، و رنگ این نورها بستگی به قدرت و سرعت این ذرات دارد.

هرروز بلندتر از دیروز!

این برنامه ای است که خورشید در این روزها در پیش گرفته است ؛البته در نیمکره ی شمالی! هرروز قدری بر طول کمانی که در آسمان طی می کند می افزاید و مدت روزها را برای ساکنان نیمکره ی شمالی زمین بلندتر می کند. این برنامه را تا اول تیر اجرا خواهد کرد. پس از آن این برنامه کم کم برعکس اجرا خواهد شد: هر روز کوتاه تر از دیروز! بلند و کوتاه شدن طول شبانه روز ،نتیجه ی بلند و کوتاه شدن قوسی است که خورشید در هر روز می پیماید واین پدیده به علت انحراف 23/44 درجه ای محور چرخش زمین از صفحه ی مداری زمین به گرد خورشید است. اگر محور چرخش زمین به جای انحراف 23/44 درجه ای فعلی، کاملا عمود بر صفحه ی گردش مداری بود، آنگاه این چهار واژه در واژنامه ها کاملا برای خوانندگان بی معنی جلوه می کردند: بهار، تابستان، پاییزو زمستان.