جدیدترین اظهارنظر درباره کشف ذرات سریعتر از نور و سفر در زمان

دستگاه آشکارساز اپرا در لابراتوار گرن ساسو 

سخنگوی بریتانیا در آشکارساز آلیس برخود دهنده بزرگ هادرون نتایج آزمایش‌های فیزیکی که نظریه انیشتین را زیر سوال برده و موفق به کشف سرعتی بالاتر از سرعت نور در ذرات نوترینیو شده را مورد بررسی قرار داده است.

حدود یک ماه پیش فیزیکدانان سرن در لابراتوارهای "گرن ساسو" در موسسه ملی فیزیک هسته‌ای ایتالیا با استفاده از دستگاه آشکارساز "اپرا" نتیجه‌ای شگفت‌آور را اعلام کردند، بر اساس این نتایج آشکارساز اوپرا موفق به دریافت نوترینوهایی شده بود که سرعتی بالاتر از سرعت نور داشتند.

به اعتقاد بسیاری از فیزیکدانان و دانشمندان در صورت درست بودن چنین پدیده‌ای، علم فیزیک به همراه نظریه‌های بنیادینش زیر و رو خواهند شد. البته بیشتر همین دانشمندان و فیزیکدانان این یافته را خطای محاسباتی می‌دانند درست مانند دکتر دیوید اوانز (Dr. David Evans) سخنگوی بریتانیا در آشکارساز آلیس برخود دهنده بزرگ هادرون که او نیز با وجود رد نکردن احتمال بسیار ضعیف درست بودن نتایج محققان در گرن ساسو، یافته جدید را خطای محاسباتی می‌داند.

محققان در گرن ساسو شواهدی را به دست آوردند که نشان می ‌دادند نوترینوها می‌توانند سریعتر از نور حرکت کنند. شخصا دقت این نتایج را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

- دیوید اوانز سخنگوی بریتانیا در آشکارساز آلیس:

دانشمندانی که در این مطالعه حضور داشتند در محاسبات خود دقت زیادی کردند و خطاهای احتمالی را در نتایج خود مورد بررسی بسیار دقیق قرار دادند. با این همه من هنوز فکر می‌کنم نتایج به دست آمده خطای محاسباتی باشد که احتمالا به واسطه فاصله‌ای که میان محل تولید نوترینوها در سرن و محل ردیابی آنها در گرن ساسو وجود دارد و یا به دلیل هماهنگ‌سازی ساعتهایی که تفاوت‌های زمانی را محاسبه می کنند رخ داده است.

دلیل من برای اشتباه دانستن نتایج این است که نتایج به دست آمده از این آزمایش، نتایج موجود از مطالعات پیشین را نقض می‌کند. برای مثال زمانی که یک ابرنواختر در سال 1987 منفجر شد نوترینوهای به وجود آمده از این انفجار سه ساعت پیش از اینکه نور ناشی از انفجار به زمین برسد در ردیاب‌های زمین دریافت شدند. این به آن خاطر است که نوترینوها می‌توانند بلافاصله از انفجار به بیرون فوران کنند اما خروج نور از انفجار ابرنواختری سه ساعت زمان نیاز خواهد داشت.

در صورتی که نتایج اخیر به دست آمده در گرن ساسو درست بودند نوترینوها چهار یا پنج سال زودتر رصد شده بودند که البته همچین چیزی رخ نداده است.

به صورت عملی یا نظری چگونه می‌توان سریعتر از نور حرکت کرد؟

- نظریه نسبیت انیشتین طی بیش از پنجاه سال گذشته با دقتی بسیار بالا مورد آزمایش قرار گرفته و نشان داده که مطابقت کاملی با اطلاعات به دست آمده طی دیگر آزمایش‌ها دارد. تقریبا غیرممکن است که بتوان نظریه انیشتین را به این شکل تغییر داد که هم ذراتی وجود داشته باشند که سریعتر از نور حرکت می‌کنند و هم با اطلاعات به دست آمده از آزمایش‌های پیشین مطابقت داشته باشند.

اگر دیگر آزمایشها ثابت کنند که نتایج جدید درست بوده اند، چه تغییراتی در نظریه های فیزیکی و در جهان رخ خواهند داد؟

- در صورت تایید این نتایج و اثبات حرکت نوترینوها در سرعتی بالاتر از سرعت نور یکی از بزرگترین کشف‌های جهان طی صدها سال گذشته انجام خواهد گرفت. فیزیکدانان باید نظریه‌های جدید را ارائه دهند که نه تنها در آن ذرات سریعتر از نور پیش بینی شده‌اند بلکه با تمامی محاسبات پیشین نیز همخوانی داشته باشند. این کاری بسیار دشوار بوده و شاید برای انجام آن به حضور ابعاد اضافی نیاز پیدا شود. به طور خلاصه چنین نتیجه‌ای می تواند تمامی دیدگاه فیزیک مدرن را متحول کند.

دیوید اوانز سخنگوی بریتانیا در آشکار ساز آلیس، سرن

چنین کشفی چگونه می‌تواند سفر در زمان را امکانپذیر سازد؟

- گفتنش دشوار است اما اگر برای مثال نتایج این مطالعه درست باشند و نشان دهند کرمچاله هایی (تونل‌هایی در میان ابعاد اضافی) وجود دارند در این صورت سفر در زمان به صورت نظری امکانپذیر خواهد شد دستکم برای ذرات بنیادین. با این همه به صورت عملی سفر در زمان برای انسان همچنان غیرممکن است و تنها می‌تواند در سطح یک ایده جالب باقی بماند.

 در صورتی که دانشمندان نشان دهند ویژگی‌های سرعت جدید صرفا ویژه نوترینوها است و در هیچ یک از دیگر ذرات بنیادین وجود ندارد چه تغییراتی در جهان فیزیک و نظریه‌هایش ایجاد خواهد شد؟

- به این شکل نوترینوها به عنوان ذراتی معرفی خواهند شد که نسبت به دیگر ذرات بسیار خاص‌تر هستند. چنین ویژگی نیز می‌تواند تحول بزرگی در فیزیک مدرن ایجاد کند و در تکنولوژی‌های آینده جهان تاثیر عمیقی داشته باشد.

دلیل اینکه بیشتر دانشمندان با اطمینان خاطر از اشتباه بودن محاسبات جدید صحبت کرده و آن را خطا در محاسبات می‌پندارند چیست؟

- همانطور که گفتم این نتایج اصولا با تمامی محاسبات تجربی که طی صدها سال گذشته به دست آمده‌اند از جمله محاسبات به دست آمده در سال 1987 که از مطالعه بر روی ابرنواخترها به دست آمده در تقابل است. چنین نتایجی که به صورت بنیادین با نظریه‌هایی که به دقت مورد آزمایش قرار گرفته‌اند در تقابل باشد معمولا در اثر خطاهای محاسباتی به دست می‌آیند.

با این همه در صورتی که این نتایج درباره سریعتر بودن نوترینوها نسبت به نور به تایید برسند شاهد هیجان زدگی شدید تعداد زیادی از همین دانشمندان مخالف در سرتاسر جهان خواهید بود.
این دانشمندان اعلام کردند که توانسته‌اند فراتر از سرعت نور حرکت کنند به طوریکه آشکارساز "اپرا" با دریافت و بررسی بیش از 15 هزار ذره نوترینو که در برخورد دهنده "سوپر سینکروتون پروتون" در سرن تولید شده و با طی مسافت 730 کیلومتر به لابراتوارهای "گرن ساسو" در ایتالیا رسیده بود کشف کرد که این ذرات برای طی این مسافت تنها 2.4 میلی ثانیه را صرف کردند.

 منابع : راسخون / خبرگزاری مهر