چهار سوی علم

جدیدترین و برترین اخبار و مقالات

چهار سوی علم

جدیدترین و برترین اخبار و مقالات

ناوگان دریایی اسپانیا نابود شد

در پی حمله به انگلستان




423سال پیش ، در روز 8 اوت سال 1588 میلادی ناوگان دریایی شکست ناپذیر اسپانیا که برای تصرف انگلستان اعزام شده بود در مقابل بندر گراویلنس بر اثر آتش توپخانه ها و عملیات ایذایی انگلستان در هم شکسته شد.

اعزام ناوگان نیروی دریایی اسپانیا برای تصرف خاک انگلستان دلایل متعددی  داشت.
رنسانس ، ظهور مذهب پروتستان که منجر به درگیری های مذهبی در اروپا شد ، کشف قاره جدید آمریکا و غارت منابع عظیم آن توسط اسپانیایی ها ، باعث شد تا سایر کشورهای بزرگ اروپا مانند فرانسه و انگلستان نیروی دریایی خود را تقویت کرده وناوگان های خود را برای کشف سرزمین های جدید عازم اقیانوس ها کنند.
در سال 1558 میلادی الیزابت تودور دختر آن بولین دومین همسر هنری هشتم پس از درگذشت پدرش ملکه انگلستان شد.
در حالی که خواهر ناتنی اش ماری که حاصل ازدواج اول هنری هشتم با کاترین آراگون بود و با پادشاه اسپانیا فیلیپ دوم ازدواج کرده بود ، باید ملکه انگلستان می شد.
از سوی دیگر کاتولیک های انگلیسی که پس از برقراری مذهب پروتستان در این کشور ، به شدت تحت فشار قرار گرفته بودند ، ماری استوارت ملکه کاتولیک اسکاتلند را وارث حقیقی تاج و تخت انگلستان می دانستند ، اما الیزابت اول دستور زندانی کردن ماری استوارت را داد و در سال 1587 میلادی فرمان قتل وی را صادر کرد.
قتل ماری استوارت یکی از عواملی بود که باعث شدفیلیپ دوم پادشاه کاتولیک اسپانیا تصمیم حمله به انگلستان را اتخاذ کند.
با این حال حمله وی به انگلستان تنها به دلیل اختلافات مذهبی نبود.

ادامه مطلب ...

قرار ملاقات کهکشان ما با نابودی

حدود5 میلیارد سال بعد، راه شیری با همسایه اش - کهکشان آندرومدا - برخورد خواهد کرد. پس از این برخورد، آسمان شب چگونه خواهد بود؟
کهکشان ما، راه شیری ونزدیک ترین همسایه ی بزرگ آن، کهکشان آندرومدا (M31) ، در مسیر برخورد با یکدیگر قرار دارند. میلیاردها سال بعد، ادغام این دو کهکشان، ساختار هر دو آن ها را دگرگون خواهد کرد و آرایش جدیدی از ستارگان را به وجود خواهد آورد که ما آن را میلکومدا (ترکیب شده از نام هر دو کهکشان) نامیده ایم. این ادغام، آسمان شب را به طور اساسی دگرگون خواهد کرد. اما آن را به چه شکلی درخواهد آورد؟
اکنون، قرص نازک گاز و ستاره های راه شیری به صورت نوار ابر مانندی از یک سوی آسمان تا سوی دیگر آن به شکل کمانی کشیده شده است. با برخورد خراشان آندرومدا با راه شیری، نوار دومی از ستاره ها به نوار فعلی، که در هنگام تابستان زینت بخش آسمان شب است، ملحق خواهد شد. پس از ادغام نهایی، ستارگان دیگر به دو نوار باریک محدود نخواهند بود، بلکه در سراسر آسمان پراکنده خواهند شد.
ما در تحقیقات خود، با شبیه سازی تولد میلکومدا در یک اَبررایانه، به بررسی سرانجام راه شیری پرداختیم. این شبیه سازی ها از چنان دقتی برخوردارند که می توانیم درباره ی این ادغام پیش رو و این که چگونه چشم انداز ما از عالم را تغییر خواهد داد، مطالب زیادی بیاموزیم. اگرچه ما هنگام این رویداد این جا نخواهیم بود تا شاهد آن باشیم - یا مسئولیتی را در قبال دقیق از آب درآمدن پیش بینی هایمان بپذیریم - این نخستین پژوهش در زندگی حرفه ای ماست که تا 65 میلیارد سال دیگر هم کسی ما را بازخواست نخواهد کرد.

ادامه مطلب ...

شکست ارتش اسپارت از خشایارشا

در تنگه ترموپیل رخ داد



2491 سال پیش در روز 9 اوت سال 480 پیش ازمیلاد درجریان لشکرکشی خشایارشا به یونان پس از یک جنگ شدید در ارتفاعات مشرف بر تنگه ترموپیل واقع در شمال یونان، سربازان اسپارت از سربازان ارتش ایران شکست خوردند.
در این جنگ لئونیداس شاه اسپارت کشته شد و راه برای ارتش خشایارشا به سوی مرکز یونان و شهرآتن گشوده شد.
خشایارشا پادشاه هخامنشی که در جنگ حضور داشت با نیروهایش اسپارتی ها را درمحاصره گرفته بود. او به لئونیداس پیشنهاد کرد که راه را برای عقب نشینی او و باقیمانده سربازانش باز می گذارد. اما براساس قانون اسپارت عقب نشینی از میدان جنگ ممنوع بود.
به نوشته مورخان یونانی خشایارشا از سربازانش خواسته بود که یکی از اسپارتی ها را زنده دستگیر کنند تا برود و خبر این شکست را به آتنی ها بدهد.
ارتش ایرانیان پس از عبور از تنگه ترموپیل شهر آتن را تصرف کرد. مقاومت لئونیداس در ترموپیل و تاخیر پیشروی ارتش ایران، به فرماندهی کل یونانیان این فرصت را داد که آتن را از سکنه اش تخلیه کرده و آنان را به اماکن امن منتقل کند.

ادامه مطلب ...

سیمرغ افسانه‌ای وجود داشته است!


گروهی از دیرینه شناسان ایرلندی و انگلیسی دریافتند که پرنده غول پیکری که اواخر دوره کرتاسه می زیسته الهام بخش "سیمرغ افسانه ای" بوده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، دیرینه شناسان دانشگاه دوبلین و دانشگاه پیستبورگ با بررسی بقایای فسیلی پرنده ای عظیم که بیش از 3 متر طول و بیش از 50 کیلوگرم وزن داشته است دریافتند که این فسیلها مربوط به بزرگترین پرنده ای بوده که تاکنون بر روی زمین خرامیده است.
این فسیلها در طول اکتشافات یک تیم آلمانی در سال 1970 در شمال قزاقستان کشف و سپس با استفاده از گچ، چسب و نقاشی بازسازی و در موزه ای در بلژیک نگهداری شدند. اکنون محققان دانشگاه دوبلین با استفاده از مواد حلال، چسبها و گچها را از روی این استخوانها پاک کردند و به نتایج جالبی در مورد این پرنده رسیدند.
این بررسیها نشان می دهد که این پرنده در اواخر دوره کرتاسه در 85 میلیون سال قبل در کنار دایناسورهای آسیای مرکزی زندگی می کرده است.
به نظر می رسد این پرنده الهام بخش سیمرغ افسانه ای بوده است که در داستانهای شاهنامه فردوسی از آن یاد شده است و به همین دلیل اسم علمی Samrukia nessovi را برای آن برگزیده اند.

ادامه مطلب ...

سفر به اعماق دریا

۷۰ درصد از سطح زمین زیر آب قرار دارد اما دانش ما درباره ماه تنها قمر زمین از آنچه در زیر سطح دریاها وجود دارد، بیشتر است. طی یک قرن گذشته توجه بشر بیشتر به کشف ناشناخته های خشکی و در ادامه فضای بیکران معطوف بوده است تا اعماق اقیانوس ها. یک دلیل منطقی برای این عقب ماندگی احتمالا محدودیت های فراوانی است که بشر در محیط های آبی با آنها روبه روست.

در عمیق ترین نقاط اقیانوس ها، دنیایی مملو از راز و رمز وجود دارد که بشر تقریبا چیزی از آنها نمی داند. نزدیک به ۲ دهه است که برخی محققان و سرمایه گذاران در عرصه اکتشافات تحقیقاتی و صنعت گردشگری به دنبال راهی برای نفوذ به عمق این ناشناخته ها افتاده اند. شرکت هایی نظیر ویرجین گلکتیک و سرمایه گذارانی نظیر ریچارد برانسون از جمله پیشگامان نفوذ به این دنیای ناشناخته هستند. محور اصلی پروژه هایی که در این شرکت ها دنبال می شوند، نسل مافوق تصوری از زیردریایی هاست که به اندازه زیردریایی های غول پیکر و پیچیده نظامی، بزرگ و گران قیمت نیستند بلکه با برخورداری از ساختاری فشرده اما با کارایی چشمگیر قادر خواهند بود پای بشر را به عمیق ترین و تاریک ترین نقاط اقیانوس ها باز کنند. چنین ایده هایی که تا تبدیل شدن به واقعیتی عینی تنها چند سال دیگر فاصله دارند، نمونه بارزی از تلفیق فناوری و صنعت پررونقی همچون گردشگری است.
برای آنهایی که به گردشگری نگاهی فراتر از نگاه عام دارند و حاضرند برای حضور در ناشناخته ترین نقاط زمین پول های زیادی خرج کنند سوار شدن در زیردریایی های کوچک چند نفره جذابیت خاص خود را دارد. اما گردشگران تنها یک روی این سکه هستند. محققانی که سال هاست با استفاده از تصویربرداری و داده های ماهواره ای، تصویری مبهم از اعماق اقیانوس داشته اند، می توانند با سوار شدن بر چنین زیردریایی های نوینی، خود را به بستر اقیانوس ها رسانده و پژوهش های خود را آغاز کنند.

ادامه مطلب ...

آیا درست به دنبال حیات می گردیم؟

سال هاست که اختر زیست شناسان در کرات دیگر با «دنبال کردن آب» به جست و جوی حیات می پردازند. اما آیا ممکن است ماده ای دیگرکلید حیات فرازمینی باشد؟

 
لشگری واقعی از دانشمندان علوم سیاره ای و اختر زیست شناسان فراتر از کره ی زمین به دنبال حیات می گردند. این تلاش ها فعلاً بر مریخ متمرکز است اما برنامه هایی هم در دست است برای بررسی اقیانوس های احتمالی زیر سطح یخی اروپا، قمرمشتری، و نیز دریاچه ها و دشت های هیدروکربن بر سطح بزرگ ترین قمر زحل، یعنی تیتان.
کشف حیات فرازمینی بی شک یکی از هیجان انگیزترین کشف های علمی در طول تاریخ بشر خواهد بود. اما جست و جو و نیافتن حیات، درجایی که وجود دارد، اشتباهی لپی در مقیاس کیهانی است.
به گفته ی جان بارُس، زیست شناس و اقیانوس شناس دانشگاه واشنگتن در سیاتل، «هیچ چیز در کاوش های فضایی غم انگیزتر از این نیست که با حیات بیگانه مواجه شویم و فقط به سبب کمبود لوازم مناسب یا نداشتن آمادگی علمی آن را نشناسیم». آقای بارُس مدیر گروه 10 نفره ای بود که در سال 2007/1386 گزارشی تأثیر گذار درباره ی جست و جوی حیات منتشر کردند.
ناسا گزارش آکادمی ملی علوم آمریکا را از نظر مالی حمایت کرد تا شیوه ی جست و جوی امروز ما و پیشنهاد هر گونه تغییری برای آینده را ارزیابی کنند. سندی با عنوان «محدودیت های حیات آلی در منظومه های سیاره ای» همین حالا هم بر نحوه ی تفکر برنامه ریزان ماموریت ها درباره ی آزمایش های زیستی در کاوشگری های فضایی آینده اثر می گذارد.
شاید مهم تر از همه این باشد که گزارش بارُس به دانشمندان علوم سیاره ای کمک کرد بیشتر درباره ی شکلی از حیات فکر کنند که آن را نمی شناسیم بر خلاف حیاتی که اینجا روی زمین می بینیم. به گفته ی مایکل مِیِر، دانشمند ارشد برنامه ی کاوش ناسا در مریخ، «این نکته هشداری مفید برای جامعه ی علمی بود.»

ادامه مطلب ...

انتقامی سخت از شکست های همیشگی


چشمانتان را برای لحظاتی ببندید و به آینده فکر کنید، منظور ۴۰ تا ۵۰ سال آینده است؛ زمانی که دیگر اثری از نفت روی زمین نخواهد بود. این به آن معناست که عملا دوران طلایی سوخت های فسیلی به پایان آمده، پس از بنزین هم خبری نخواهد بود. بلافاصله نگرانی بزرگی نمایان می شود: پس خودروهای آینده چگونه حرکت خواهند کرد؟

برای رفع این نگرانی و در عین حال کمک به محیط زیست زمین، بشر سال هاست دست به کار شده و طیف متنوعی از خودروهای برقی را ارائه کرده است اما تمامی این خودروها مشکلات خاص خود را دارند که موجب شده مجال چندانی برای خودنمایی و تولید و فروش در مقیاس کلان نداشته باشند.
تمامی این نوع خودروها دو مشکل بزرگ دارند: شتاب و سرعت ناامیدکننده و حجم بزرگ و قابل توجه مجموعه باتری ها. با این حال در برخی از خودروهای برقی که به تازگی ارائه شده اند این دو مشکل برطرف شده است. Nemesis (انتقام) یکی از این معدود خودروهاست.
هیچ کس جز دیل وینس، طراح و مغز متفکر این خودرو، نمی داند که چرا این نام برای آن انتخاب شده است. شاید تا پیش از این هرگاه صحبت از خودروهای تمام برقی به میان می آمد، تصوری از حداکثر سرعت در ذهن علاقه مندان ایجاد می شد و نهایتا به ۱۰۰ یا ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت و صفر تا ۱۰۰ آن نیز به ۱۵ تا ۱۶ ثانیه ختم می شد اما در خودروی انتقام، گویی انتقام جویی تاریخی از این تصورات هدف اصلی طراحان بوده است.
این خودروی برقی در انگلیس طراحی و ساخته شده است. شرکت Ecotricity که یکی از شرکت های تحقیقاتی پیشرو در انرژی های سبز به شمار می آید پشت پروژه طراحی و ساخت این خودرو قرار دارد.

ادامه مطلب ...

نبرد بزرگ هوایی بریتانیا آغاز شد

روایتی از جنگ جهانی دوم



71 سال پیش در روز 30 ژوییه سال 1940 میلادی مارشال هرمان گورینگ ، فرمانده لوفت وافه ، نیروی هوایی آلمان نازی آغاز «نبرد بزرگ هوایی» علیه بریتانیا را دقیقا با استفاده از همین عبارات اعلام کرد.هنوز زمان زیادی از به زانو درآمدن فرانسه در مقابل ارتش آلمان نازی سپری نشده بود که هیتلر تصمیم گرفت ارتش خود را برای اشغال بریتانیا ، آخرین قدرت اروپایی که هنوز در برابر او مقاومت می کرد ، بسیج کند. برای شکست بریتانیا ، هیتلر ابتدا ناگزیر بود بر آسمان  دریای مانش تسلط یابد.
لوفت وافه 700 فروند هواپیمای جنگنده را وارد نبرد کرد ، اما با مقاومت سرسختانه خلبانان بریتانیایی «فایترکماند» که همین تعداد هواپیما را در اختیار داشتند ، مواجه شد از ماه ژوییه تا اکتبر سال 1940 میلادی ، 415 خلبان بریتانیایی در این نبرد تعیین کننده کشته شدند.
وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا در روز 20 اوت 1940 میلادی تقدیر مردم بریتانیا را از خلبانان بریتانیایی با این عبارت بیان کرد: «هرگز در تاریخ جنگ ها چنین تعداد عظیمی از مردم مدیون چنین تعداد اندکی از مردان نبوده اند».
ادامه مطلب ...

حیات فرازمینى از دیدگاه علم

 در سال 1961 ستاره شناس فرانک درک معادله اى را ارائه کرد که جست وجو براى یافتن موجودات فرازمینى را در مسیرى علمى قرار داد و پروژه مدرن سنتى را بنا نهاد. امروز اعداد و ارقام این معادله چگونه به نظر مى رسند؟ 

جست وجو براى یافتن حیات فرازمینى به موضوعى جذاب در ستاره شناسى و زیست شناسى تبدیل شده است اما کمتر کسى به یاد دارد که چگونه این موضوع در حدود چهل سال قبل ارائه شد.در سپتامبر 1959 دو فیزیکدان به نام هاى فیلیپ موریسون و جوزف کوکونى مقاله ویژه اى را در هفته نامه انگلیسى نیچر به چاپ رسانیدند تحت عنوانى تحریک کننده به این مضمون «تحقیقات جهت ارتباطات بین ستاره اى».کوکونى و موریسون ادعا کردند که رادیوتلسکوپ ها به اندازه کافى حساس شده اند که موارد ارسالى از تمدن هایى در اطراف ستارگان دوردست را دریافت کنند.
آنان اشاره کردند که این گونه پیام ها به احتمال زیاد باید در طول موجى معادل 21 سانتى متر ارسال شوند. این همان طول موج ویژه اى است که از هیدروژن خنثى (معمول ترین ذره موجود در عالم) ساطع مى گردد.موجودات فرازمینى احتمالاً این طول موج را به عنوان یک مشخصه منطقى در طیف رادیویى قلمداد مى کنند، در جایى که محققانى مانند ما علاقه مند به بررسى آن هستند.
هفت ماه بعد یعنى در آوریل 1960 رادیو اخترشناسى به نام فرانک درک براى اولین بار تحقیقى دقیق را براى ردیابى سینگال هاى هوشمند از اقصى نقاط کیهان انجام داد.وى از یک آنتن با بشقابى به قطر 25 متر که در رصدخانه ملى رادیو اخترشناسى واقع در گرین بنک (ویرجینیاى غربى) قرار داشت استفاده کرد و به دو ستاره نزدیک که به خورشید شباهت داشتند گوش فرا داد و یا به عبارتى به استراق سمع رادیویى پرداخت.دو ستاره مذکور عبارت بودند از تاوقیطس (اول النعامات) و دیگرى ستاره اپسیلون از صورت فلکى نهر (لازم به ذکر است که منظور از اپسیلون پنجمین ستاره از هر صورت فلکى از لحاظ قدر است) پروژه وى به نام ازما، پروژه اى کم ارزش، ساده و ناموفق بود.

ادامه مطلب ...

کشف ردپای انرژی تاریک در باستانی‌ترین تابش جهان

جهان ما با شتابی تند شونده در حال انبساط است که برای توجیه آن، مفهومی به نام انرژی تاریک خلق شد. اکنون محققان آثار این انرژی مرموز را در قدیمی‌ترین تابش کیهان ردیابی کرده‌اند.
بر خلاف انتظار کیهان‌شناسان، جهان ما با شتابی تندشونده در حال انبساط است؛ موضوعی که برای توجیه آن مفهومی به نام انرژی تاریک خلق شده است. اما اکنون آثار این انرژی مرموز در قدیمی‌ترین تابش کیهان نیز دیده شده است.
به گزارش نیوساینتیست، قوی‌ترین دلیل بر وجود انرژی تاریک از ابرنواخترها می‌آید که نشان می‌دهد در مقایسه با گذشته، جهان با سرعت بیشتری در حال انبساط است. اما این نیرو همچنین باید مقداری را که تابش زمینه کیهانی، CMB (تابشی باستانی که از زمان مهبانگ برجا مانده است) به دلیل اثر گرانشی کهکشان‌های دوردست و ماده تاریک تاب برمی‌دارد یا همگرا می‌شود، تغییر دهد.

انبساط تندشونده عالم باید مانع از رشد ساختارهای پرجرم شود. سودیپ داس از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی می‌گوید: «در دنیای بدون انرژی تاریک، اجرام عظیم و پرجرم کماکان به رشد خود ادامه می‌دهند؛ مساله‌ای که منجر به افزایش اثرات همگرایی گرانشی آنها می‌شود».

ادامه مطلب ...