هابل یک متقلب است؟

بعضی می گویند سفر نیل آرمسترانگ به ماه یک دروغ بزرگ بوده است  عده ای هم درباره سفر یوری گاگارین شایعاتی را عنوان می کنند. به نظر می رسد که ایجاد شک و شبه در دستاوردهای بزرگ علمی کم کم به امری عادی در جهان تبدیل شده است. در تازه ترین این شبهات عنوان شده است که ادوین هابل یکی از بزرگترین اخترشناسان آمریکا دست به تقلبی بزرگ زده است.

بحث و جدل در میان مورخان و اخترشناسان در پی ادعاهای گیج کننده و جدیدی که علیه اخترشناس افسانه ای آمریکایی، "ادوین هابل" مطرح شده، فردی که تلسکوپ فضایی هابل به احترام وی نامگذاری شده، آغاز شده است. بر اساس این ادعاها "هابل" به صورت عمدی مطالعات یکی از اصلی ترین رقبای خود را برای پیش بردن و برتر شدن مطالعات خود سانسور کرده است.

مورخان حرفه ای برای اثبات این ادعا درخواست مدارک معتبرتری کرده اند اما طرفداران این ادعا در حال فشار آوردن به ناسا هستند تا نام دانشمندی که مطالعاتش به واسطه اقدام هابل نادیده گرفته شده است را بر روی یکی از ماموریتهای فضایی خود قرار دهد.

"ادوین هابل"، "ژرژ لومتر" و انتقال به سرخ

هابل کشف بزرگی را در پرونده فعالیتهایش به ثبت رسانده است که توانست مسیر علم مدرن نجوم را هموار سازد. وی در سال 1929 مقاله ای را منتشر کرد که در آن به ارتباط میان کهکشانهای دور از زمین و شتاب آنها تاکید شده بود. این ارتباط که بعدها به قانون هابل شهرت پیدا کرد نشان می داد هرچه فاصله یک کهکشان از زمین بیشتر باشد، نور تابیده شده از آن بیشتر به سوی پایان سرخ رنگ طیف نوری تمایل پیدا می کند. این انتقال به سرخی نشان می دهد کهکشانها در حال دور شدن از زمین هستند و بعدها اخترشناسان از این قانون دریافتند که جهان در حال گسترش یافتن است.

اما هابل اولین فردی نبود که به این ارتباط توجه کرده بود. اخترشناسی بلژیکی به نام "ژرژ لومتر" در سال 1927مقاله ای را به زبان فرانسوی منتشر کرد که در آن تشریحی نظری درباره ارتباطی مشابه با آنچه هابل دو سال بعد منتشر کرد، بیان شده بود. "لومتر" همچنین در مقاله خود از اطلاعات دیگر محققان نیز استفاده کرده بود تا بتواند ثابتی که امروز با نام ثابت هابل شناخته می شود و توسعه جهان تابع آن به شمار می رود را ارائه کند.

با توجه به این مقاله است که "رابرت اسمیت" مورخ علمی دانشگاه آلبرتا معتقد است "لومتر" برای در اختیار داشتن افتخار چنین کشفی شایسته تر از هابل بوده است. مورخان از مطالعات لومتر آگاهی دارند اما اکنون این ادعا که هابل به صورت عمد اقدام به بد جلوه دادن مشارکت لومتر در جهان مطالعات انگلیسی زبانها کرده است، زمزمه های فراوانی را ایجاد کرده است.

"سیدنی ون دن برگ" اخترشناس کانادایی مقاله ای را بر روی اینترنت قرار داد که در آن به حذف شدن عمدی بخشهایی از مقاله ترجمه شده مقاله لومتر در سال 1931 اشاره شده بود، بخشهایی که به ارتباطی که بعدها به قانون هابل مشهور شده بود، اشاره داشت. همچنین در این نسخه معادله لومتر برای ارائه ثابت هابل نیز حذف شده بود. بررسی مقاله ون دن برگ در وب سایت فوربس توجه بسیاری از اخترشناسان را به خود جلب کرد.

سانسور کردن از نوع کیهانی

ون دن برگ در گفتگو با نیچر اطمینان می دهد که این سانسور و حذف از روی عمد و توسط فردی انجام شده که قصد داشته از پیشی گرفتن مطالعات لومتر از تحقیقات هابل جلوگیری کند. به گفته وی جدا کردن قسمتی از میانه یک معادله فیزیکی به طور قطع کاری عمدی است. از آنجایی که هویت مترجم این مقاله ناشناخته است، ون دن برگ هیچ ذهنیتی از فردی که اینکار را انجام داده ندارد. اما "دیوید بلاک" ریاضیدان دانشگاه "ویتواترزرند" در ژوهانسبورگ در مقاله ای که در 20 ژوئن 2011 منتشر کرده می گوید هابل در این سانسور علمی دست داشته است.

به گفته وی هابل در آن زمان بسیار اصرار داشته که کشف گسترش جهان باید به نام رصدخانه "ماونت ویلسون" در کالیفرنیا، جایی که وی رصدهای خود را انجام می داد، به ثبت برسد. به اعتقاد بلاک، تماس گرفتن هابل با مترجم این مقاله به منظور حذف ثابت هابل از مقاله لومتر امری بسیار قابل قبول و شدنی به حساب می آید. این در حالی است که بلاک نمی تواند دلیل قابل قبولی از آگاهی هابل از وجود مقاله ای که توسط لومتر نوشته شده بود، ارائه کند.

در جستجوی ردپای کاغذی هابل

مورخان بسیاری درباره این موضوع اظهار نظر کرده و دست داشتن هابل در این سانسور را امری اثبات نشده دانسته و معتقدند خطای آشکار وی در نقل قول، با آگاهی از خطاهایی که در دهه 1920 رخ می داده امری غیرعادی به شمار نمی آید.  به گفته آنها در صورتی که هابل در این کار دست داشته باشد باید نشانه ای از خود به جا بگذارد و باید برای این گونه از ادعاها مدرک معتبر ارائه کرد، زیرا حدس زدن با اثبات کردن دو فرایند کاملا متفاوت هستند.

به نقل از : تبیان